این کتاب به منظور آموزش حقوق جزایی اسلام جهت آموزش در دانشگاه‌ها تألیف گردیده است. این نخستین کتابی است که در زمینه‌ی مقارنه و تطبیق حقوق جزایی به فارسی تألیف شده و در آن مکاتب مختلف اسلامی و حقوق جزایی از منظر حقوق‌دانان و فقهای شیعی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از طرف دیگر، از آن‌جا که این اثر مقارنه‌ای‌ست میان مذاهب مختلف اسلامی، از همین رو، نویسنده، نظریات فقهای بزرگ اهل سنّت را نیز به مناسبت آورده است و به همین دلیل، در نتیجه‌ی این مقارنه و تطبیق، به کمال و برتری فقه اسلامی و تحقیقات دامنه‌دار فقه شیعی بیش‌تر واقف می‌شویم.
نویسنده در این کتاب تأکید دارد که حقوق جزای وضعی، پس از یک دوره انحطاط مداوم، هرج و مرج و نابسامانی، سرانجام در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی و به‌ویژه پس از نخستین اعلامیه‌ی حقوق بشر، در انقلاب فرانسه، کوشید تا سر و صورتی به خود بگیرد و از قوانین نسبتاً کاملی برخوردار گردد. اینک اگر بین آن قوانین نسبتاً متکاملِ دوره‌ی پیشرفت علم و تمدّن، با قوانین جزایی اسلام که چهارده قرن از عمر آن‌ها می‌گذرد، یک مقایسه‌ی ساده به عمل آوریم درخواهیم یافت که قوانین حقوقی اسلام هم‌چنان در اوج عظمت و افتخار و هماهنگی با مصالح عالیه‌ی بشری قرار دارند و حقوق‌های وضعی هنوز راه درازی را در پیش دارند تا بتوانند دوش به دوش قوانین آسمانی اسلام برای جوامع خود منشأ ارزش و اعتبار شوند و عدالت و امنیّت را برای جامعه‌ی خود به ارمغان آورند. مباحثی چون سیستم حقوق جزایی اسلام، سیاست جزایی، اصول حاکم بر حقوق اسلامی، فلسفه‌ی مجازات، عناصر جرم، عوامل موجّهه‌ی جرم، مباشرت و معاونت در جرم، انواع جرایم و مجازات‌ها، و... از مباحث مختلف این کتاب است که نویسنده با اسلوب مقارنه‌ای و تطبیقی، به تبیین آن‌ها پرداخته است.
|