درآمد
ترجمه حرفه ای و حضور فعال در عرصه جريانهاي فرهنگي جهان
برگردان آثار و منابع علمي در گستره علوم انساني و معارف اسلامي به ويژه انديشه ايراني در حوزه‌هاي دين پژوهي، فلسفه، زبان و ادبيات فارسي و اخلاق به زبان‌هاي خارجي در سه دهه آغازين انقلاب اسلامي فراز و نشيب‌هايي را طي نموده است. در اين مدت، در برخي از سازمان‌ها و نهادهاي دولتي، تعدادي از بنگاه‌هاي انتشاراتي بخش خصوصي و عده‌اي از جريانات خودجوش طرفدار انقلاب اسلامي در نقاط مختلف جهان كوشيده‌اند تا آموز‌ه‌ها و مفاهيم اسلامي و علوم انساني توليد شده در ايران را ترجمه و در اختيار مردمان مشتاق سراسر گيتي قرار دهند و آنان را از سرچشمه‌هاي فكري، ايماني و اخلاقي ايران اسلامي سيراب نمايند. اينك، كارنامه بلند آثار ترجمه شده بسيار دراز دامن، پربار و تأثيرگذار شده و مترجمان و نهادها و موسسات فراواني در اين وادي عمر و سرمايه‌هاي مادي و معنوي خود را بر سر اين كار با اهميت نهاده‌‌اند. محصول پويه‌ها و كوشش‌هاي اين افراد و موسسات انتشاراتي و تبليغي عرضه پيام و انديشه ايراني در ساحت‌هاي گوناگون بوده است. اينكه پيام و محتواي مي‌شود و يا آن كه پيام متناسب با ظرفيت، نياز و اقتضائات خاص رواني، فكري، سياسي و مذهبي مخاطب بوده، پرسشي است كه تاكنون به درستي مطرح نگرديده و پاسخ درخوري نيز بدان داده نشده است . در همان حال بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه تا به حال كار ترجمه شامل انتخاب كتاب و تعيين مترجم حرفه‌اي و آشنا با موضوع متن صرفاً بر اساس ذوق و سلائق فردي و شايد شورايي محدود در تشكيلات خصوصي و دولتي صورت گرفته است. تجربه سي‌سال گذشته گواه آن است كه اين شيوة عمل عليرغم نقاط مثبت آن، كاستي‌هايي نيز داشته است. اين كاستي‌ها در زمينه انتخاب كتاب، كيفيت ترجمه، مخاطب، شاكله ذهني و نياز مخاطب، توزيع، كيفيت چاپ و مترجمان ناآشنا با موضوع ترجمه نمايان‌تر است. براي زدودن اين كاستي‌ها و ارتقاء كيفيت ترجمه‌ها و تسهيل در امر توزيع كتاب در سرتاسر جهان، شوراي عالي انقلاب فرهنگي مصمم گرديد تا طرحي نو در اندازد. بدين منظور، اين شورا در نوزدهم تيرماه سال 1386 با تصويب ماده واحده‌اي تحت عنوان«تشكيل مركز سامان دهي ترجمه و نشر معارف اسلامي و علوم انساني در خارج از كشور» تلاش نمود تا مساله ترجمه آثار و انديشه ايراني را در سطحي جهاني و حرفه‌اي ساماندهي نمايد. وفق اين مصوبه، مركز ساماندهي ترجمه در معاونت پژوهشي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي چهره بست و اقدامات اوليه براي راه‌اندازي و تشكيل گروه‌هاي علمي و شكل دادن به ساختار و تشكيلات اداري آن انجام گرديده است. همزمان، جلسات شوراي سياستگذاري و برنامه‌ريزي مركز با حضور اعضاء تشكيل گرديده و پاره‌اي از سياست‌ها و برنامه‌هاي مركز به تصويب رسيده است. مركز در نخستين گام‌هاي خود بر آن است تا ارتباط سازنده و صميمي و فعالي را با سياستگذاران، دست‌اندركاران ترجمه و توليدكنندگان انديشه و پيام اسلامي و ايراني برقرار نمايد و از نظرات، مسائل، مشكلات آنها مطلع گردد. اين خبرنامه به مثابه آئينه تمام نماي ديدگاه‌ها، سياست‌ها و اقدامات مركز عمل خواهد كرد و در آن كارگزاران و بازيگران عرصه ترجمه و مترجمان و مؤسسات انتشاراتي نيز حاصل انديشه و تلاش خويش را بر آفتاب خواهند افكند. اميد است با پا گرفتن اين مركز و همياري همكاران و فعالان عرصه ترجمه در آينده‌اي نزديك شاهد تحولي كيفي در امر ترجمه، انتشار و توزيع انديشه ايراني در سطح جهان باشيم. انشاء ا...
دبير شوراي سياستگذاري و برنامه‌ريزي
مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در خصوص تأسيس مركز ساماندهي ترجمه و نشر
براي آگاهي مؤسسات توليد فكر و آثار علمي، مراكز انتشاراتي، موزعان و مترجمان از چند و چون وظايف، عملكرد، اهداف و اهميت فعاليت‌هاي مركز در اينجا متن مصوبه شورايعالي انقلاب فرهنگي در خصوص تأسيس مركز ساماندهي ترجمه و نشر آورده مي‌شود:
ماده واحده «تشكيل مركز ساماندهي ترجمه و نشر معارف اسلامي و علوم انساني در خارج از كشور»
مصوب ششصد و هشتمين جلسه مورخ 19/4/86 شوراي عالي انقلاب فرهنگي، تاريخ ابلاغ 22/7/1386 شماره ابلاغ 4107/دش
شرح:
ماده واحده «تشكيل مركز ساماندهي ترجمه و نشر معارف اسلامي و علوم انساني در خارج از كشور»
مصوب جلسه 608 مورخ 19/4/86 شوراي عالي انقلاب فرهنگي
ماده واحده ـ نظر به تأثير حضور و اهميت طرح نظريات انديشمندان مسلمان در عرصه فكري معاصر بشري و بي‌اطلاعي يا كم اطلاعي انديشمندان غيرفارسي زبان از گنجينه معارف اسلامي و علوم انساني نگاشته شده به زبان فارسي و عربي، اعم از ميراث و توليدات علمي و فرهنگي قبل از انقلاب و به منظور انسجام بخشي، ساماندهي و جلوگيري از ناهماهنگي و موازي‌كاري در امر انتشار، توزيع و معرفي كتاب‌ها و نشريات الكترونيكي ترجمه شده در حوزه معارف اسلامي و علوم انساني در سطح كشورهاي جهان و به زبان‌هاي زنده مورد نياز «مركز ساماندهي ترجمه و نشر معارف اسلامي و علوم انساني در خارج از كشور» زير نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي تشكيل مي‌شود.
بند 1- وظايف و اختيارات اجرائي مركز در چارچوب اهداف عبارت است از:
1- ارزيابي كمي و كيفي فعاليت‌ها و بررسي دائمي بازخورد ترجمه، نشر و توزيع در خارج از كشور
2- سياستگذاري و تعيين اولويت‌ها درباره موضوع ( از قبيل معرفي فرهنگ و تمدن اسلامي، معرفي تشيع متناسب با مخاطبان، معرفي ايران اسلامي و انقلاب اسلامي، معرفي آثار متفكرين برجسته انقلاب اسلامي)، ترجمه، زبان ترجمه و كشورهاي مقصد.
3- اهتمام به ترجمه و نشر آثار منتخب و حمايت مالي از موسسات داخلي و خارجي كه به اين مهم اقدام مي‌نمايند.
4- تربيت مترجمان صالح و برگزاري دوره‌هاي آموزشي مناسب به منظور مهارت افزايي مترجمان
5- ارسال منظم پانصد نسخه از هر يك از كتابهاي ترجمه شده به كتابخانه‌هاي معتبر جهان.
6- برنامه‌ريزي و حمايت از ورود به شبكه‌هاي توزيع محصولات در ساير نقاط جهان با استفاده از فناوري‌هاي نوين اطلاعاتي در كنار ساير روش‌ها
بند 2- به منظور برنامه‌ريزي و نظارت بر تحقق وظايف فوق« شوراي سياستگذراي و برنامه‌ريزي مركز» با تركيب زير تشكيل مي‌شود:
1- سه نفر صاحبنظر به انتخاب شوراي عالي انقلاب فرهنگي
2- يك نفر صاحبنظر به انتخاب رئيس مركز جهاني علوم انساني
3- يك نفر صاحبنظر به انتخاب رئيس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
4- رئيس يا معاون ذيربط از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي
5- معاون فرهنگي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي
بند 3- بودجه ساليانه مركز به پيشنهاد شوراي سياستگذاري و برنامه‌ريزي مركز و پس از تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي عيناً در بودجه ساليانه به عنوان كمك منظور مي‌شود.
تبصره : آئين نامه‌هاي مالي و حمايتي مركز توسط شوراي سياستگذاري و برنامه‌ريزي مركز تهيه و تدوين و به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي مي‌رسد.
بند 4- مركز موظف است گزارش سالانه فعاليت‌هاي خود را به منظور ارزيابي به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه نمايد.
اين ماده واحده در جلسه 608 مورخ 19/4/86 به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيد.