اندیشه‌ی سیاسی اسلام، مجموعه‌ی به‌هم‌پیوسته‌ای‌ست که از یک سلسله اصول و مبانی سیاسی در رابطه با سیاست و حکومت شکل می‌گیرد، عناصر اصلی این مجموعه عبارت‌اند از: امامت، ولایت فقیه، شورا، احترام به افکار عمومی، حقّ تعیین سرنوشت جمعی، رضایت عمومی، انتقاد خیرخواهانه (نصح)، نظارت عمومی (امر به معروف و نهی از منکر)، آزادی و استقلال و سیادت اسلام و دولت اسلامی. اندیشه‌ی سیاسی اسلام به لحاظ قلمرو مباحث کلامی با کنکاش عقلی مورد بحث قرار می‌گیرد و چون سایر مباحث کلامی در توحید و معاد و امامت به جرگه‌ی مباحث فلسفی اسلام می‌پیوندد و در حوزه‌ی فقهی با متد استنباط از متون قرآن و سنّت مورد بررسی قرار می‌گیرد و در هر دو حوزه از تجربیّات بشری نیز سود برده می‌شود. کتاب اندیشه‌ی سیاسی اسلام، در هشت فصل به شرح این موارد می‌پردازد؛ فصل اوّل: کلّیات، فصل دوم: دین و سیاست، فصل سوم: سیری در اندیشه‌های سیاسی، فصل چهارم: فلسفه‌ی سیاسی اسلام، فصل پنجم: اندیشه‌ی سیاسی در متون اسلامی، فصل ششم: قدرت سیاسی و توسعه، فصل هفتم: مسائل حقوق بشر در اندیشه‌ی سیاسی اسلام، فصل هشتم: نتیجه‌گیری.
ارائه‌ی بحث دین و سیاست و سکولاریزم به عنوان بحثی محوری، تبیین مرز مشترک دین و سیاست و استفاده از آیات و روایات در این زمینه، ارائه‌ی مباحثی جدید در فلسفه‌ی سیاسی اسلام، تبیین مبسوط منابع دینی اندیشه‌ی سیاسی در اسلام، و ارائه‌ی کتاب‌شناسی فارسی و عربی مفیدی برای دانشجویان و محقّقان، از نقاط قوّت این کتاب است.
در بخشی از کتاب با عنوان نتیجه‌گیری می‌خوانیم: «برای برطرف نمودن هرگونه تعارض میان مقوله‌های سیاسی مانند تمرکز قدرت در نظریه‌ی ولایت فقیه و آزادی آحاد ملّت در تعیین سرنوشت جمعی, باید همه‌ی عناصر تشکیل‌دهنده‌ی اندیشه‌ی سیاسی اسلام را در کنار هم بررسی کرد».
|