این کتاب، دربردارنده‌ی فرازهایی از اندیشه‌ی سیاسی حکیمانه و سیره‌ی حکومتی پسندیده‌ی امیرمؤمنان علی(ع) است که خود برخاسته از قرآن کریم و اندیشه و سیره‌ی پیامبر اکرم(ص) است. نویسنده پس از مروری بر شکل گیری دولت امیرمؤمنان علی(ع)، به بحث درباره‌ی دولت و بیعت و مفهوم و جایگاه و ماهیّت و اهداف آن‌ها پرداخته و سپس زمام‌داران و اوصاف و شروط ایشان و مهم‌ترین لوازم زمام‌داری در اندیشه و سیره‌ی حضرت علی(ع) را مطرح نموده است و آن‌گاه به مسأله‌ی اقبال و ادبار دولت‌ها پرداخته است. عوامل بقا و پایداری دولت‌ها یا فنا و نابودی آن‌ها از نظر علی(ع)، عزّت و ذلّت دولت‌ها از دیدگاه امام علی(ع)، و اصول اداره‌ی امور، یعنی اصولی برخاسته از اندیشه‌ی سیاسی و سیره‌ی حکومتی امام علی(ع) برای مدیریت، از مباحثی هستند که به تفصیل در این کتاب ارائه شده‌اند. به باور نویسنده، پایبندی به این اصول در اداره‌ی امور، مایه‌ی راستی، دادگری، پابرجایی و سیر به سوی اهداف الهی و انسانی دولت اسلامی است.
حضرت علی(ع) با انقلاب سیاسی و در پی اقبالی همگانی و اصراری مردمی به حکومت‌داری دعوت شدند و با وجود مشکلات و موانع بی حدّ و اندازه، با برنامه‌ریزی‌یی انقلابی و سعه‌ی صدری نامحدود و صبر و تحمّلی شگفت، به اداره‌ی امور جامعه پرداختند. از این جهت، شباهتی قابل قیاس با تأسیس جمهوری اسلامی به واسطه‌ی انقلاب اسلامی احساس می‌شود و آنچه در این قیاس مهم به نظر می‌رسد، مطالعه و شناخت هرچه بیشتر حکومت و شیوه‌ی حکومت این امام معصوم(ع) است.
|