کتاب «درس‌گفتار‌هایی در فقه سیاسی» شامل مجموعه‌ای از گفتار‌ها و مقالات در فقه سیاسی است. در این کتاب تلاش شده است تا فقه سیاسی به عنوان یکی از اقسام دانش سیاسی در فرهنگ و تمدّن اسلامی مورد توجّه قرار گیرد. مجموعه‌ی مطالبی که در برخی از فصول این اثر گردآوری شده، این ایده را تقویت میکند که امروزه میتوان با تکیه بر ادبیات علمی موجود، از فقه سیاسی هم‌چون دانش سیاسی اسلامی سخن گفت. اثر حاضر با تعریف فقه سیاسی بر اساس این دیدگاه، برخی از زمینه‌های وابسته به آن هم‌چون مبانی، مسائل و نظریه‌های آن را نیز توضیح داده است. کتاب درسی فقه سیاسی از یک پیش‌گفتار و پنج فصل و یک خاتمه تشکیل شده است. در پیش‌گفتار به هدف تدوین کتاب و معرّفی فصول آن اشار‌ه‌ای گذرا شده است. در فصل اوّل با عنوان «سیمای عمومی فقه سیاسی» موضوع، مسائل و جایگاه فقه سیاسی در طبقهبندی علوم اسلامی و دانش سیاسی جدید به کوتاهی معرّفی شده است. در فصل دوم، ضمن بررسی «اعتبار و قلمرو فقه سیاسی» با نگاهی بیرونی، چیستی، ویژگی و مبانی اعتبار فقه سیاسی نیز ارائه شده است. فصل سوم با عنوان «مبانی نظری فقه سیاسی»، بنیان‌های نظری (کلامی و معرفت‌شناختی) فقه سیاسی را به عنوان شاخه‌ای از دانش سیاسی اسلامی توضیح داده و «مسائل فقه سیاسی» در فصل چهارم با دو رهیافت توصیفی و تجویزی و از منظر بیرونی توضیح داده شده است. در فصل پنجم از میان نظریه‌های مختلف فقه سیاسی، به دلیل اهمیت، «نظریه‌های نظام سیاسی در فقه سیاسی» در دو شاخه‌ی فقه سیاسی شیعه و فقه سیاسی اهل سنّت مورد بررسی قرار گرفته است
|