این کتاب، متن پیادهشدهی سه جلسه سخنرانی در خصوص نهضت سیّدالشهداء(ع) و آرمان شهدای عاشوراست. در سخنرانی اوّل، مؤلّف به بررسی اجمالی علل و ریشههای عاشورا پرداخته و به تغییر ماهیّت حکومت نبوی به سلطنت اموی پس از پنجاه سال اشاره نموده و ریشههای تاریخی آن را تحلیل نموده و عبرتهای امروز آن را یادآوری کرده است.
مؤلّف، در سخنرانی دوم به تحلیل تاریخی دوران معاویه و روشهای مورد استفادهی وی در مقابل امام حسین(ع) اشاره نموده و به بررسی عکسالعملهای حضرت سیّدالشهداء(ع) در قبال وی پرداخته و به خطبهی حضرت در منی اشاره مینماید که در آن خطبه، سران اصحاب را به قیام به عدل در مقابل معاویه دعوت مینماید. مؤلّف در سخنرانی سوم به بررسی ادامهی خطبهی حضرت سیّدالشهداء(ع) در منی میپردازد و در ادامه، به تیپشناسی شخصیتهای درگیر در این حادثه و به طور اختصاصی به تیپشناسی مردم کوفه پرداخته است.
این مجموعه که روایتی تحلیلی از واقعهی تاریخساز عاشوراست، به بررسی این پرسش میپردازد که پس از ارتحال پیامبر اکرم(ص) کدام دلایل و عوامل منتج به این شد که معادلهی قوا در عرصهی سیاست زیر و رو شده، و درک مردم از مشروعیت به طور کلّی تغییر یابد و همهی امور به گونهای دگرگون شود که معروف در مسند منکر بنشیند و منکر رنگ معروف بگیرد و عدالت و ولایت در جامعهی دینی بر سر نیزه برود.
همانطور که ذکر شد، رحیمپور ازغدی در بخشی از این مجموعه، به تفسیر خطبهی گرانمایهی سیّدالشهدا(ع) در منا میپردازد و مستند به بازخوانی این خطبه، نقش علمای دین و خواصّ جامعه را در عرصهی امر به معروف و نهی از منکر تبیین کرده و متذکّر میشود: «اگر اصل امر به معروف و نهی از منکر، یعنی نظارت دائمی و انتقاد و اعتراض و تشویق به خیرات و عدالت و مبارزه در برابر ظلم و بیعدالتی و تبعیض اجرا شود، سایر فرایض و تکالیف الهی نیز اجرا میشوند». از دیگر مواردی که در این سخنرانیها مورد توجّه قرار گرفته، تبیین مؤلّفههای سیاستورزی دیندارانه است.
مؤلّف ضمن تبیین هویّت دولت دینی، این شبهه را بررسی میکند که: آیا تشکیل دولتهای دینی و ارزشی در عرصهی سیاست، گونهای رؤیاپردازی و اتوپیاباوری است؟ یا رسالت گرانقدر و هدف ممکنی است که باید به وقوع بپیوندد؟ وی ضمن ردّ نقّادانهی این شبهه، با استناد به روایتهای متعدّدی که برگزیده است، در نهایت متذکّر میشود که فقط افرادی میتوانند حکومت مورد تأیید دین را تشکیل دهند و برقرار کنند که اهل سازشکاری و ریاکاری نباشند.
|