این کتاب یک دانشنامه‌ی فلسفی است که نویسنده روند رشد فلسفه اسلامی را از ابتدا تا امروز نقد و تحلیل می‌کند و در قالب مهم‌ترین مسائل مناقشه آمیز میان مخالفان و موافقان فلسفه شرحی از ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام تا امروز ارائه می‌کند. نویسنده معتقد است: «اندیشه‌های فلسفی در جهان اسلام آرام و بدون کشمکش صورت نپذیرفته و در هر برهه‌ای از زمان با نوعی مخالفت در خصومت روبرو بوده است. آنچه در این اثر مورد بحث و گفتگو واقع شده ماجرای پر فراز و نشیب فکر فلسفی است که از میان گروه‌های متعدد و متضاد مخالف عبور کرده و با بحران‌های سخت مواجه شده است. آنچه در سیر تاریخ اندیشه‌ی فلسفی در جهان اسلام کمتر محل توجه بوده، تفکر مخالفان و معارضان با فلسفه است که نقشی اساسی در ماجرای فکر فلسفی جهان اسلام ایفا کرده‌اند»
نویسنده در این کتاب از رهگذر آشنایی با اندیشه‌ی متفکران ضد فلسفه چون غزالی، ابن حزم، شهرستانی، فخر رازی، ابن تیمیه، موسی بن میمون، ابوالنجاالفارص، شیخ عبدالله جیلانی، ابوالبرکات بغدادی و همچنین با تلاش فلاسفه برای پاسخ گویی به ردیات آنان، تصویری پویا از تعیین و شکل گیری اندیشه‌ی فلسفی در فرهنگ اسلامی به دست می‌دهد.
|